Dernek Nasıl Kurulur | Dernek Kurmak için Gerekli Şartlar 2023
Dernek kurmak istiyorum diyen sivil toplum gönüllülerinin, en az 7 kişi ile bir araya gelip, dernek kuruluş bildirim formunu doldurmaları ve kuruluş amaçlarını detayları ile birlikte belirten dernek tüzüğü hazırlamaları gereklidir. Dernek kurucu üyeleri tarafından hazırlanıp, imzalanan bu evrakların, İl Sivil Toplum Müdürlüğü, dernekler birimine teslimi ile birlikte, dernek tüzel kişiliği kazanmış yani resmi olarak kurulmuş olur. Dernek nasıl kurulur diyenler için, resmiyet kazanma aşaması, anlatımı itibari ile oldukça kolay görünebilir. Ancak bürokratik işlemlerin karmaşıklığı, kuruluş sonrasında başlamaktadır. Önem Danışmanlık Hizmetleri olarak sizlere, dernek kuruluş işlemleri ile ilgili bilmeniz gereken tüm detayları bu makalede aktaracağız.
Her ne kadar tüm bürokratik işlemlerin karmaşıklığı dernek kuruluşu sonrasında başlıyor olsa da, asıl önemli olan aşama dernek tüzüğü hazırlanması ile başlar. Dernek kuruluş bildirimi formu (EK-2) hazır olarak verilen bir şablonun 7 üye tarafından doldurulması, yazışma ve tebligat alımı için yetkili geçici başkanın bilgilerinin doldurulmasından ibarettir. Dernek tüzüğü ise; kuruluşunu yapmak istediğiniz derneğin, amacını, hedefini, faaliyetlerini ve yönetim esaslarını dernekler kanunu ve yönetmeliği çerçevesinde, mevzuata uygun bir biçimde belirten dernek anayasasıdır. Dernek tüzüğünde bulunması gereken zorunlu maddeler ile birlikte, ihtiyari olarak ekleyeceğiniz maddeler, sizlere dernek yönetimi esasında bir takım kolaylıklar sağlayacağı gibi, idari para cezasına neden olacak durumlardan da korunmanızı sağlar.
Örneğin; dernek nasıl kurulur diye araştırma yaptığınız zaman, karşınıza şubeli ve şubesiz olarak Sivil Toplum Müdürlüğünün paylaştığı 2 adet tüzük örneği çıkacaktır. Bu tüzük örneklerinde yer alan boşluklara, kendi bilgilerinizi yazarak, dernek kuruluşu yapmanız mümkün. Ancak burada yer alan asıl sorun, dernek tüzüğünün yanlış olmasından ziyade, faaliyet alanlarınızı kısıtlayıcı olmasıdır. Yardım toplama, dernek projesi üretme, İç denetim raporu süresi, Olağan genel kurul tarihleri, dernek faaliyetleri gibi konuları detaylandırmadığınız taktirde, tüzük dışı faaliyetler yürütülmesi nedeniyle 1730 TL’den başlayan idari para cezasına çarptırılabilirsiniz.
Önem Dernek Danışmanlığı Hizmetleri olarak, profesyonel ve alanında uzman kadromuz ile, tüm dernek kuruluşu sürecinde sizlerin yanında yer almaktayız. Sadece dernek tüzüğü hazırlanmasından ziyade, herhangi bir usulsüzlüğe neden olacak faaliyetlerden ötürü hem dernek hem de dernek yöneticileri 1730 TL ile 545.550 TL arasında idari para cezası ve adli cezası ile karşılaşabilmektedir. Sürpriz dernek cezaları ile karşılaşmamak ve sadece dernek faaliyetlerini odaklanmak için, mutlaka profesyonel dernek danışmanlığı desteği almanızı tavsiye ederiz.
Dernek Nasıl Kurulur
- En az 7 gerçek veya tüzel kişiler tarafından doldurulmuş ve imzalanmış (Ek-2) Kuruluş Bildirim Formu
- Dernek kurucuları tarafından hazırlanmış, dernek amaç ve faaliyetlerini belirten ve zorunlu tüzük maddelerinin yer aldığı, her nüshasının kurucu üyeler tarafından imzanmış olduğu dernek tüzüğü.
- Dernek kurmak isteyenler arasında tüzel kişiler mevcut ise, bu tüzel kişiliğe ait unvan, yerleşim yeri, kuruluş belgesi ve tüzel kişilik tarafından yetkilendirilmiş kişi için alınmış karar örneği.
- Kurucular arasında kar amacı gütmeyen (vakıf ve dernek hariç) kuruluşlarında bulunması durumunda, İçişleri Bakanlığından izin alındığına dair, dernek kurucuları tarafından imzalanmış yazılı beyan.
- Kurucular arasında yabancı uyruklu kişiler var ise, bu kişilerin Türkiye’de oturum iznine sahip olduğunu gösteren belge.
- Dernek merkezi tapuda mesken yani oturum alanı olarak gösterilen bir yerde kurulacaksa, apartman sakinlerinden oy birliği ile onay alındığını gösteren, muvafakatname beyan edilmesi zorunludur.
Dernek kurucu üyeleri tarafından yukarıda yer alan belgeler İl Mülki İdare amirliğinin, Dernekler Biriminde yetkili memuruna teslim edildiğinde, eksik bir evrak olmaması durumunda, sizlere alındı belgesi verilir. Alındı belgesinin üzerinde yer alan tarih, saat bilgisi derneğin tüzel kişilik kazandığı tarihi ifade etmektedir. Yani evrakların teslim alınması ile birlikte, kurmuş olduğunuz dernek tüzel kişilik kazanmış olur.
Not: Türk Medeni Kanunu çerçevesinde, kanun kapsamında yasaklanmamış olan her vatandaş, dernek kurma ve üye olma hakkına sahiptir. Bu nedenle dernek kurmak, her hangi bir onaya tabi değildir. Sizlerden talep edilen evrakları, dernekler birimine eksiksiz bir şekilde teslim etmeniz, dernek kuruluşu yapmanız için yeterlidir.
Dernek kurmak için gerekli belgeleri teslim ettikten sonra, tüzel kişiliğin kazanılması ile birlikte, İl Sivil Toplum Müdürlüğü tarafından 60 günlük inceleme süreci başlar. Bu süreç içerisinde herhangi bir eksiklik görülmesi durumunda, yazışma adresi için yetkili kişiye, gerekli eksikliklerin 30 gün içerisinde düzeltmesi için tebligat gönderilir. Eksikliklerin giderilmesi durumunda, dernekler birimi tarafından gerekli inceleme devam eder. Ancak eksiklikleri düzeltmek adına, 30 gün içerisinde herhangi bir girişimde bulunulmaması durumunda, mülki idare amirliği tarafından, derneğin feshi için Cumhuriyet Başsavcılığına başvuruda bulunur ve Asliye Hukuk Mahkemesinde, fesih için dava açılır.
Dernek nasıl kurulur diyenlerin, bu aşamada bir sorun yaşayacağını zannetmiyoruz. Bugüne kadar 315.929 derneğin kurulmuş olduğunu düşünürsek, başlangıç aşamasında fesih edilen dernek sayısının, açılmış olan davalardan, % 0.5 dahi olmadığını görebilirsiniz.
Dernek kuruluş aşaması ve resmiyet kazanmasından ziyade, asıl dikkat edilmesi gereken konu dernek yönetim süreçleridir. Yani dernek muhasebesi, dernek defterlerinin tutulması, ilk genel kurulun toplanması, dernek iç denetim raporunun oluşturulması, dernek beyannamesi, dernek makbuzu düzenlenmesi vb. gibi devam etmektedir. Bu faaliyetlerin dernekler kanununa uygun olması ve tüzükte açık bir şekilde beyan edilmesi, STK etkinliklerini başarılı bir şekilde yönetmenizi sağlayacaktır.
Önem Dernek Danışmanlığı Hizmetleri olarak, bugüne kadar 1500+ derneğin kuruluşunu gerçekleştirmiş ve aktif olarak 200+ derneği danışmanlık hizmeti veren bir şirketiz. Risksiz bir şekilde, yapacağınız tüm dernek faaliyetlerinde, yanınızda güvenilir ve profesyonel bir ekibin yer almasını istiyorsanız, bizimle iletişime geçebilirsiniz. Şimdi dernek kuruluşu sonrası yapılması gerekenleri sıralayalım.
Dernek Kurduktan Sonra Yapılması Gerekenler
- Tutulması zorunlu olan dernek defterleri alınır ve notere ya da il sivil toplum müdürlüğünde tasdik ettirilir. Üye Kayıt Defteri, İşletme Hesabı Defteri, Karar Defteri ve Evrak kayıt defteri gibi defterlerin tutulmasındaki usul ve esaslar dernekler yönetmeliğinde belirtilmiştir.
- Dernek geçici başkanı tarafından, karar defterinde DERBİS şifresinin alınmasına dair alınmış karar örneği ve dilekçe ile birlikte, DERBİS şifresi talep edilir. Bu şifre ile bir çok bildirim işlemi, elektronik ortamda gerçekleştirilebilir.
- Dernek yöneticileri tarafından karar defterinde alınacak bir karar ile dernek adı ve kütük numarasının bulunduğu, yuvarlık ve mavi renkli mühür ve dernek kaşesi basım işlemi gerçekleştirilir.
- Vergi dairesinden vergi kimlik numarası edinmeniz gerekmektedir.
- Dernek kurucu üyeleri arasında, derneğin ilk genel kurulu yapılana kadar görev dağılımı gerçekleştirilir. Başkan, başkan yardımcısı, sayman ve sekreterlik gibi görev dağılımlarının yapılması.
- İlk genel kurulun 6 ay içerisinde toplanıp, en az 16 kişi ile yönetim organlarının oluşturulması zorunludur. Genel kurul gerçekleştirene kadar üye kabulü gerçekleştirilip, kurucularla birlikte en az 16 üye bulunmalıdır.
- İlk bir yıl içerisinden iç denetim raporunun oluşturulması zorunludur. Bu rapor denetim kurulu tarafından oluşturulabileceği gibi, dışarıdan bağımsız bir firmadan denetim hizmeti de alınabilir.
- Bir önceki yılın beyanname bildirimi, 1 Ocak ile 31 Nisan arasında doldurulup, DERBİS üzerinden gönderilmesi ya da dernekler birimine teslim edilmesi gerekmektedir. Süresinde verilmeyen beyannamelerin cezası için dernek beyannamesi doldurma başlıklı yazı üzerinden inceleyebilirsiniz.
Yukarıda yer alan işlemler, dernek kurduktan sonra yapılması gereken zorunludur. Tabi bu işlemler haricinde isteğe bağlı olan, ancak gerçekleştirilmesi durumunda, dernek faaliyetlerini yürütmeniz için avantaj sağlayacak bir takım işlemler de mevcut. Bunlar:
- Dernek adının tescili işlemi (Marka Patent Başvurusu)
- Dernek web sitesi kurulumu (Online Üyelik Başvurusu ve Aidat Toplama)
- Dernek sosyal medya hesaplarının kurulumu ve yönetimi
- Dernek tanıtım faaliyetleri ve kampanya oluşturulması
- Yardım toplama için izin alınması
- Dernek amaçlarını gerçekleştirmek için proje oluşturulması ve hibe başvurusu(PRODES)
- Spor derneği kurulacaksa sicil tescilinin gerçekleştirilmesi vb. işlemleri kapsamaktadır.
Dernek kurmak için bizleri ziyaret eden, STK gönüllüleri için, yukarıda yazılı olan tüm işlemleri sizlerle birlikte en kısa sürede tamamlamaktayız. Anlaşmalı olduğumuz matbaamız üzerinden dernek makbuzları, dernek defterleri, dernek kaşesi vb. ürünler bastırılıp, kuruluş işlemleri ile birlikte sizlere teslim edilir.
Not: Alındı belgesi, ayni yardım teslim belgesi, gelir-gider makbuzu vb. evraklar yönetmelikte yer alan usullerde basımı gerçekleştirilir. Bu evrakların basımı karar örneği ve dernek kaşesi ile gerçekleştirilirken, aynı zamanda matbaa tarafından 15 gün içerisinde basıma dair bildirimde bulunulması zorunludur.
Dernek Tüzüğünün Hazırlanması
Dernek nasıl kurulur diyenler için yazımızın girişinde tüzüğün hazırlanmasında detayların paylaşılmasının ne kadar önemli olduğundan bahsettik. Örneğin; dernek projelerinin yürütülmesine dair faaliyet göstereceğiniz zaman, tüzükte bu tarz faaliyetlere dair maddelerin yer alıp almadığına bakılır. Dernek tüzüğünde yer almayan faaliyetlerin gerçekleştirilmesi durumunda 2021 yılı için, dernek ya da dernek yöneticilerine 1730 TL’den başlayan idari para cezası verilir.
Tabi ceza yememek için, sonradan dernek tüzüğünü değiştirip, yapacağınız faaliyetleri eklemeniz mümkün. Örneğin; dernek federasyon kurabilir ya da üye olabilir, dernek iktisadi işletmesi kurulabilir ya da lokal açılabilir gibi. Ancak tüm bu değişiklikleri sadece genel kurulu topladığınızda gerçekleştirebilirsiniz.
Dernek kurduktan sonra ilk genel kurul 6 ay içinde gerçekleştirilir. Ondan sonrakiler ise, olağan olarak en geç 3 yılda bir yapılır. Genel kurulun toplanması ve tüzüğün değiştirilmesi ise hem bürokratik hem maddi hem de zaman açısından dernek adına zorlu geçebilir. Bu nedenle herhangi bir sorun yaşamamak ve dernek faaliyetlerini gerçekleştirmek için başlangıç aşamasında tüzük oluşturulmasını eksiksiz bir şekilde gerçekleştirmelisiniz. ( Google üzerinden tüzük örneklerini inceleyiniz)
Şimdi dernek kurmak isteyenler için zorunlu dernek tüzüğü maddelerini sıralayalım.
- Derneğin adı ve bulunduğu merkez
- Derneğin amacı ve amaçlarını gerçekleştirmesi için yapacağı faaliyetler listesi
- Derneğe nasıl üye olacağı ve üyelikten çıkarılacağı ile ilgili bilgiler
- Dernek genel kurulunun nasıl toplanacağı ve toplanma şekli ile ilgili detaylar
- Genel kurulun görev ve yetkileri
- Yönetim kurulu, denetim kurulu ve diğer organların görev yetkileri, nasıl seçilecekleri ve yedek üye sayısı
- Derneğin şubeleşip, şubeleşmeyeceği, eğer şube kurulumu yapılacaksa bunun nasıl yapılacağı ve görevlendirmelerin detayı,
- Üyeler tarafından ödenecek olan giriş ücreti ve yıllık aidat gibi detaylar
- Derneğin iç denetim şekilleri
- Tüzük değişikliğinin nasıl yapılacağına dair detay
- Dernek fesih edildiğinde, mal varlığının ne şekilde tasfiye edileceği
- Uluslararası Faaliyet detayları
Dernek nasıl kurulur diyenler, dernek tüzüğü hazırlarken yukarıda yer alan zorunlu tüzük maddelerini dernek tüzüğünde bulundurmak zorundadırlar. Eksiklik olması durumunda, düzeltilmesi için 30 günlük bir süre verilerek, derneğe tebligat ile bildirilir.
Ancak bu süreçte, asıl önemli olan ise, dernek tüzüğünde yer alan usulleri, kendi dernek amaçlarınıza uygun bir şekilde düzenlemenizdir. Örneğin; Olağan genel kurulun kaç yılda bir yapılacağı, İç denetimin yıl içinde kaç defa yapılacağı ya da dernek organlarının yetki ve görevlerinin nasıl dağılacağı gibi detaylar. Bu farklılıkları daha iyi anlayabilmek için, sizinle aynı amaca hizmet eden derneklerin tüzük örneklerini inceleyebilirsiniz.
Zorunlu Dernek Defterleri
Dernek kuruluşu sonrasında, dernek defterlerinin alınması ve tasdik edilmesi yapılması gereken ilk işlemler arasında yer alır. Zira dernekler üzerinden yapılabilecek olan usulsüzlüklerin önüne geçebilmek için, kanun kapsamında, yapılan her işlemin kayıt altına alınması gerekir. En basitinden başlangıç aşamasında DERBİS şifresi almak ya da banka hesabı açtırmak için, karar defterine bu işlemin yapılacağına dair yönetim kurulunca karar alındığını yazıp, imzalamalısınız. Şimdi dernek kurmak isteyenlerin tutması gereken dernek defterlerini inceleyelim.
Önemli: Dernek defterlerinin tutulmasında bir takım farklılıklar mevcut. Bu farklılıklar işletme defterine göre kayıt ya da bilanço usulüne göre kayıt tutulmasına göre farklılık gösterir. İşletme defterinde sadece gelir ve gider mahsuplaştırma işlemi yapılırken, bilanço usulüne göre kayıt tutulduğunda; Ticaret Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Vergi Usul Kanunu esasına göre defter tutulur.
Yıllık gelirleri 500 Bin TL’nin üzerinde olan dernekler ve Kamu yararına çalışan derneklerin bilanço usulü defter tutması zorunludur. 500 Bin TL’nin altında brüt geliri olan dernekler ise, işletme hesabına göre defter tutarlar. Ancak isteğe bağlı olarak defter tutmaları da mümkün. Dernek kurmak isteyenlerin neden bilanço usulü defter tutmak isteyeceklerini, dernek muhasebesi başlıklı makale üzerinden öğrenebilirsiniz.
Karar Defteri: Yönetim kurulu tarafından alınan kararlar, tarih ve sıra numarası ile birlikte bu deftere yazılıp, toplantıya katılan üyeler tarafından alt kısmı imzalanır. Tüm dernek faaliyetleri doğrultusunda alınacak olan kararların bu deftere girilmesi zorunludur.
Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olanların kimlik bilgileri, üyeliğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere girilir. İsteğe bağlı olarak ödenen aidatları bu deftere girebilirsiniz.
İşletme Kayıt Defteri: Gelir ve gider bölümü olmak üzere iki kısımdan oluşan bu deftere, sıra ve tarih numarasına göre kayıt girilir. Dernek beyannamesinin verileceği tarihte ise, yıl sonu için mahsuplaştırma işlemi yapılır. Bu işlemin mutlaka dernek muhasebesi alanında uzman olan bir firma tarafından yapılması gerekir. Önceki yıl için yapacağınız 1 TL’lik hesap hatası, bir sonraki yılın hesabının da hatalı yapılmasına neden olacaktır.
Evrak Kayıt Defteri: Derneğe gelen evraklar ve dernek tarafından gönderilen evrakların kaydı, tarih ve sıra numarası ile birlikte bu deftere yapılır. Aynı zamanda gelen evrakların aslı ve gönderilen evrakların kopyası, tarih sırasına göre arşivlenir.
Yukarıdaki defterler işletme hesabına göre kayıt tutan dernekler için, tutulması zorunludur. Demirbaş defteri ve alındı belgesi kaydı defterleri de isteğe bağlı olarak tutulabilir. Bu defterlerin isteğe bağlı olarak tutulmasının nedeni ise, demirbaş ve alındı belgesi detaylarına diğer defterler üzerinden ulaşılabiliyor olmasıdır.
Bilanço usulüne göre defter tutacak olan dernekler, yukarıda yer alan işletme kayıt defteri hariç, karar, üye katı ve evrak kayıt defteri tutarlar. Bunlarla birlikte Büyük defter ve yevmiye defteri Muhasebe Sistemi Genel Uygulama Tebliğleri esasına göre tutulur.
Yukarıda yer alan dernek defterlerinin kaybolması ya da tahrif olması gibi durumlarda ne yapılması ile ilgili detayları dernek defterleri başlıklı yazımız üzerinden ulaşabilirsiniz.
Dernek defterlerini aldıktan sonra yapmanız gereken ikinci bir işlem ise DERBİS şifresini almak olacaktır. Bu şifre sayesinde bir çok bildirim işlemini, elektronik ortamda gerçekleştirebilirsiniz.
DERBİS Şifresinin Alınması
DERBİS şifresi almak için yönetim kurulunca dernek başkanı yetkilendirilir. Alınan karar örneği ve karar defteri ile birlikte, DERBİS şifresinin alınmasına dair dilekçe, dernekler biriminde görevli memura verilir. Yapılan inceleme sonrasında, kapalı bir zarfla birlikte, elektronik ortamda üretilen şifre, dernek başkanına tutanak ile teslim edilir.
DERBİS şifresinin dernek başkanına veriliyor olmasının nedeni ise, elektronik ortam üzerinden yapılacak olan her işlemlerde, dernek başkanının sorumlu tutulacağıdır. Bu nedenle alınan şifrenin kaybolması, çalınması veya başka birinin eline geçmesi gibi durumlarda, yükümlülük dernek başkanındadır. Dernek başkanının istifası, değişimi ya da ayrılması durumunda, değişiklik mülki idare amirliğine bildirilip, eski şifre iptal edilerek, yeni şifre talep edilir.
DERBİS şifresi ile yapılabilecek işlemlerin detayları için DERBİS şifresi nasıl alınır başlıklı yazımızı inceleyiniz. Dernek defterlerinin alınıp tasdik edilmesi ve DERBİS şifresinin alınması ile birlikte, dernek nasıl kurulur diyen STK gönüllülerinin diğer işlemlere geçmesi gerekiyor.
Dernek Makbuzlarının Bastırılması
Dernek kuruluş işlemleri sonrası dernek makbuzlarının bastırılması en önemli aşamalardan birisidir. Dernek tarafından elde edilen gelirler alındı belgesi makbuzu ile alınırken, yapılan harcamalar içinde gider pusulası tutulur. Bununla birlikte ayni bağış belgesi ve ayni alındı belgesi de dernek tarafından kişi ya da kurumlara yapılacak olan bedelsiz mal ve hizmet alımı ya da bağışı gibi faaliyetlerde düzenlenmektedir.
Banka hesabı üzerinden alınacak olan bağışlarda ya da gelirlerde, banka dekontu alındı belgesi yerine geçerken, elden alınan bağışlarda, yetkili kişi tarafından alındı belgesi düzenlenerek, dernek saymanına teslim edilir. Önem Danışmanlık Hizmetleri olarak, dernek kuruluş işlemlerini gerçekleştirmiş olduğumuz STK’ların tüm dernek kırtasiyecilik işlemlerini bünyemizde tamamlamaktayız.
Dernek İlk Genel Kurul Toplantısı
Dernek kurmak isteyen kişilerin dikkat etmesi gereken en önemli nokta diyebiliriz. Genel kurul, derneğin en yetkili organıdır. En önemli kararlar bu toplantıdan çıkar. Dernek tüzüğünün değişmesi, dernek başkanının seçilmesi ve tüzükte belirtilen önemli kararlar dernek genel kurulunda alınır. Dernekler Kanunu kapsamında, en geç 3 yılda bir genel kurul yapılmak zorundadır. Bazı şartlar karşılandığında ise, Olağan üstü genel kurul yapılabilmektedir.
Şimdi dernek ilk genel kurulu detaylarına değinelim. Dernek kuruluş bildirimi ve tüzüğü teslim edip, tüzel kişilik kazandıktan sonra, 6 ay içerisinde genel kurulu toplamak zorundasınız. Aksi taktirde genel kurul yapılmadığında dernek fesih olmaktadır.
Denek kaç kişi ile kurulur diye araştırma yaptığınız zaman, başlangıç aşamasında 7 kişi ile kurulabileceğini öğreneceksiniz. Ancak dernek ilk genel kurulunu gerçekleştirmek için en az 16 üyenin bulunması gerekir. En az 5 asil, 5 yedek yönetim kurulu üyesi ve 3 asil, 3 yedek denetim kurulu üyesi seçilerek dernek yönetim faaliyetleri yürütülebilir.
Dernek ilk genel kurulunun ertelenmesi, yeterli katılımcı üye sayısına erişilememesi ya da sağlıklı bir genel kurulun nasıl yapılacağına dair bilgi almak için dernek genel kurulu nasıl yapılır başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
Dernek ilk genel kurulunu topladıktan sonra, dernek faaliyetlerinize aktif olarak devam edebilirsiniz. Bu süreçten sonra, iç denetim raporu, dernek beyannamesi, lokal açılışı, iktisadi işletme kurulması, dernek muhasebesi vb. gibi diğer yönetim süreçleri ile ilgilenebilirsiniz.
Dernek Kurma Maliyeti 2021
Eğer vakıf kurmak isteseydiniz, 2021 yılı için asgari olarak en az 80 Bin TL gibi bir sermayeye sahip olmanız gerekirdi. Ancak dernek kurmak ve dernek üyesi olmak, Türk Medeni Kanunu tarafından tanımlanan bir hak olduğundan, herhangi bir ücrete, harca ya da sermayeye bağlanamaz. Bu nedenle dernek kuruluşunu gerçekleştirmek tamamen ücretsizdir.
Tabi dernek kuruluşu gerçekleştirdikten sonra, harcamanız gereken maliyet rakamları ortaya çıkmaktadır. Örneğin; dernek nasıl kurulur ya da dernek kurmak istiyorum diye Google üzerinden araştırma yaptığınız zaman, karşınıza dernek kuruluşu 150 TL + KDV ya da 250 TL + KDV gibi reklamlar çıkacak. Bu reklamlardaki rakamalar sadece hazır olarak verilen kuruluş bildirim formunun bilgisayar ortamında doldurulması ve dernek tüzüğünün hazır taslak olarak düzenlenmesinden ibarettir.
Önem Danışmanlık Hizmetleri olarak dernek tüzüğünün neden her dernek için özel olarak hazırlanması gerektiğinden yazımızın giriş kısmında bahsettik. Dernek Kurma maliyeti; dernek tüzüğünün hazırlanması, dernek defterleri, dernek kaşesi, dernek muhasebesi, ilk genel kurulun yapılması, banka hesabı açılması, vergi numarasının alınması ve dernek danışmanlığı hizmetleri ile birlikte artmaktadır.
Peki tüm bu işlemler sizin ya da dernek üyeleri tarafından yapılabilir mi? Dernek muhasebesi ve bir takım işlemler hariç, internet ortamında detaylı araştırmalar yaparak, kuruluş işlemlerini tamamlayabilirsiniz. Ancak sizin tamam olarak zannettiğiniz bazı işlemlerde, yapılacak olan ufak eksiklikler, dernek dış denetimleri esasında karşınıza çıkmaktadır. Örneğin; dernek ilk genel kurulu sonrası oluşturulacak olan divan tutanağında bir hata ya da usul eksikliği yapmanız, bir kaç ay kadar sizi rahatsız etmeyebilir. Bu gibi durumlarda, denetim esnasında sorunlar yaşanmaktadır.
Bir çok dernek yöneticisi, yüksek idari para cezası ile karşı karşıya kaldığında, bizlerle iletişime geçmektedir. Ancak sizlere en büyük tavsiyemiz, bu konuda risk almadan, sadece dernek ve vakıf yönetim süreçleri ile ilgili hizmet veren, ayrıca dernek muhasebesi, dernekler hukuku ve idari hizmetleri bünyesinde bulunduran bir danışmanlık şirketi ile iletişime geçmeniz yönünde olacaktır. Önem Dernek Danışmanlığı Hizmetleri olarak alanında uzman, profesyonel kadromuz ile, sizler için bürokratik süreci yönetiyoruz.
Dernek kurmak isteyenler için tüm süreci özetledik. Bu aşamadan sonra, en çok merak edilen bilgilere yer verelim.
Dernek Adı Nasıl Olmalı?
Türkiye’de 2021 yılı itibari ile 122 Bin 15 adet aktif dernek bulunmaktadır. Öncelikle mevcut bir derneğin adını kullanarak bir dernek kuruluşu gerçekleştiremezsiniz. Daha önce düşünmüş olduğunuz dernek adı ile ilgili mevcut bir derneğin olup olmadığını sorgulamak için, dernekler birimini aramanız gerekirdir. Ancak şimdi e-devlet üzerinden dernek adı sorgulama işlemi gerçekleştirebilirsiniz.
Şimdi dernek adı oluşturma esasında kanun kapsamında yasaklı olan durumları aktaralım.
- Daha önce mahkeme kararı ile kapatılmış olan bir partinin, sendikanın, üst kuruluşun ya da derneğin adını, amblemini veya rozetini kullanmak yasaktır.
- Dernek adlarının başına ya da sonuna Türkiye, Türk, Milli, Cumhuriyet, Atatürk, Mustafa Kemal, Şehit, Gazi gibi kelimeler İçişleri Bakanlığının izni ile kullanılabilir.
- Hepsi, Tüm, bütün gibi kapsayıcı faaliyetler kullanılamaz. Ayrıca spor dernekleri için, mevcut bir derneğin ismine ek olarak yeni ya da genç gibi kelimeler getirilemez.
- Ayrıca dernek adının kullanımı ile ilgili isim marka patentinin alınmış olduğu bazı derneklerin ismine yakınlığı dolayısıyla, dernek adının değiştirilmesi yönünde dava açılabilir.
Çocuk Derneği Nasıl Kurulur?
Çocuk derneğinin kurulması aşamasında normal bir dernek kuruluşu ile herhangi bir farklılık yoktur. Ancak derneğe üye olacak ya da kurucu rolü üstlenecek olan çocukların yaşları konusunda bir takım kısıtlamalar mevcut. Çocuk derneği kurmak için aşağıda yer alan maddeler 5253 sayılı mevzuat çerçevesinde belirlenmiştir.
- 15 yaşını bitirmiş olan ve ayırt etme gücüne sahip olan küçükler, toplumsal, ahlaki, bedensel, ruhsal ve zihinsel yetenekleri ile spor, eğitim ve öğretim haklarını, sosyal ve kültürel varlıklarını, aile yapısını ve özel yaşantılarını korumak ve geliştirmek amacıyla yasal temsilcilerinin yazılı izni ile çocuk dernekleri kurabilir. Ayrıca kurulmuş olan çocuk derneklerine üye olabilirler.
- 12 yaşını bitirmiş olan küçükler ise, çocuk derneklerine üye olabilirler, ancak kurucu görevini üstlenemezler.
- Çocuk derneklerine 18 yaş üstü bireyler üye olamaz ve kurucu görevi üstlenemezler.
Ek Not: Dernekler Kanununda yer alan bazı ceza hükümleri gereğince, çocuk derneklerine usul hatalarından dolayı yazılı uyarıda bulunulmaktadır. Tekrarlanması halinde ise, cezai işlem uygulanması gerçekleştirilir.
Cami Derneği Nasıl Kurulur?
Cami derneği kurmak için yukarıda yer alan prosedürlerin hepsi uygulanır. Ancak ek bir alt başlıkta cami derneği kurmak için dikkat edilmesi gerekenlerden bahsetmemiz gerekiyor.
Derneklerin kendiliğinden fesih olması gibi bazı durumlar mevcut. Bu durum, dernek tüzüğünde yer alan dernek amacının gerçekleşmesi ile birlikte ortaya çıkmaktadır. Cami derneklerinde ise, eğer cami yapımı için dernek kuruluyorsa, bu durum tüzükte belirlenmiş ise, cami yapımının bitimi ile birlikte derneğin feshi de kendiliğinden gerçekleşmiş olmaktadır. Bu tarz yardım ve hayır derneği kurulumunda, amacın gerçekleştirilmesi gibi, dernek kuruluşunun belirli bir süreye bağlı olup, olmadığına dikkat edilmelidir.
Bu tarz yardın amaçlı dernek kurmak için, aynı amacı taşıyan tüzük örneklerini incelemelisiniz. Ya da portföyünde, bu tarz derneklerin olduğu, danışmanlık şirketleri ile çalışmalısınız.
Sosyal Yardımlaşma ve Köy Derneği Kurmak
Meslek dernekleri ile birlikte en çok kurulan dernek arasında yer alır. Özellikler son yıllarda sosyal yardımlaşma derneklerinin sayısında artış yaşanmaktadır. Bu tarz dernekler öncelikle bir hareket iken, zamanla büyüyerek, dernekleşme ihtiyacı hissetmektedirler.
Dernek kurmak ve tüzel kişilik kazanmak, STK gönüllülerine amaçlarını gerçekleştirmeleri için bir çok avantaj sağlamaktadır. Bu avantajlar arasında; proje oluşturma, yardım toplama, hibe alma, bağış kabul etme ve kamu ile iş birliği içinde faaliyetler yürütme gibi ayrıcalıklar yer almaktadır. Köy dernekleri ile birlikte bir çok dernek, web sitesi ve sosyal medya hesabı kurup, dernek faaliyetlerini üyelerine ve üye olmayan destekçilerine duyurarak, amaçları için destekçi kitlesi oluşturabilmektedir.
Sosyal yardımlaşma derneği kurmak isteyenlerin dikkat etmesi gereken en önemli konu ise, dernek tüzüğünde yer alacak olan faaliyetlerin genişletilmesidir. Bu sayede hem çalışma alanınızı genişletebileceksiniz, hem de amaçlarınıza ulaşabilmek için, bir çok faaliyeti gerçekleştirme hakkınız olacaktır.
Dernek Kurmak İsteyenlerin Dikkat Etmesi Gerekenler
Dernek nasıl kurulur, en az kaç kişi ile kurulur ya da gerekli belgeler nelerdir gibi, ihtiyacınız olan tüm bilgileri yazı içerisinde sizlere aktardık. Ancak şunu unutmamalısınız ki, başlangıç aşamasındaki düşüncelerinizle, dernek kurduktan sonra ki düşüncelerin aynı olmayacaktır. Yani amaçlarınızdan ziyade yönetim süreçlerinde izlemeniz gereken stratejide değişiklikler olabilir. Bu nedenle bugüne kadar 1500+ derneğin kuruluşunu gerçekleştirip, aktif olarak 250+ derneğe danışmanlık hizmeti veren bir şirket olarak diğer derneklerin yaşamış olduğu sıkıntıları yaşamamanız için, sizlere bir takım önerilerde bulunmak istiyoruz.
Dernek kurmak ve tüzel kişilik kazanmak, kuruluş bildirim formu ve dernek tüzüğünü, il sivil toplum müdürlüğü, dernekleri birimine teslim etmekten ibarettir. Ancak bu tanımın yüzeysel olduğunu unutmayınız. Tüzel kişiliğin kurulması ile birlikte, kurucu dernek başkanı ve geçici yönetim kurulu üyelerinin sorumlulukları başlamaktadır. Sürpriz cezalar ile karşılaşmamak için, dernek kurulduktan sonra yapılması gereken işlemleri gerçekleştirdiğinize emin olmalısınız.
Dernek faaliyetlerini ve yönetim süreçlerini, hatasız bir şekilde gerçekleştirmek, danışmanlık hizmeti almadan mümkün olmayabilir. Bu nedenle danışmanlık hizmetleri için, sadece dernek ve vakıf alanında faaliyet gösteren şirketlerle iletişime geçmelisiniz. Önem Danışmanlık Hizmetleri olarak sadece dernek ve vakıf yönetim süreçlerinde, dernek kurmak isteyen STK gönüllülerinin yanında yer almaktayız. Dernek muhasebesi, dernekler hukuku ve dernek idari işler yönetimi alanında profesyonel kadromuz ile, tüm süreci başarılı bir şekilde yönetmenizi sağlıyoruz. Detaylı bilgi almak için, bizimle iletişime geçebilirsiniz.
İlgili Paylaşımlar
Konfederasyon Nasıl Kurulur | Konfederasyon Kurmak İçin Şartlar
Aynı amacı taşıyan en az 3 federasyonun bir araya gelmesi ile konfederasyon kuruluşu gerçekleştirilebilir. Konfederasyon kurmak için, federasyonlar tarafından alınacak olan karar.
Federasyon Nasıl Kurulur | Federasyon Kurmak İçin Şartlar
Aynı amacı taşıyan en az 5 derneğin bir araya gelmesi ile federasyon kurmak mümkündür. Federasyon kuruluşu için, dernekler tarafından yetkilendirilmiş olan kişiler.